Ο πονοκέφαλος αποτελεί μια από τις πιο συνήθεις ενοχλήσεις και από τους κύριους λόγους που οι άνθρωποι ζητούν ιατρική βοήθεια. Μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα μιας πολύ σοβαρής κατάστασης και να είναι έκφραση κάποιας πάθησης
Η κεφαλαλγία – από μόνη της – σπάνια αποτελεί εκδήλωση μιας βαριάς οργανικής νόσου και προπαντός όταν αυτή χρονίζει.
Από την αντίθετη πλευρά όμως η κεφαλαλγία δεν πρέπει να αποδίδεται πάντα σε ψυχογενή αίτια ή ημικρανία χωρίς να γίνεται λεπτομερής κλινική εξέταση.
Η Διεθνής Ένωση Κεφαλαλγίας διαχωρίζει τους πονοκεφάλους σε κατηγορίες με βάση τη συμπτωματολογία τους. Οι 2 κατηγορίες πονοκεφάλων είναι: ο πονοκέφαλος τάσεως και ο αυχενογενης πονοκέφαλος (πονοκεφαλος αυχενικής αιτιολογίας).
O πονοκέφαλος που οφείλεται σε προβλήματα του αυχένα λέγεται «αυχενογενής κεφαλαλγία» και οφείλεται σε κακώσεις του αυχένα ή της σπονδυλικής στήλης, αλλά και στο έντονο στρες.
Ξεκιναει συνήθως από την ινιακή περιοχή, δηλαδή από τη βάση της κεφαλης, και επεκτείνεται μέχρι την κορυφή του κρανίου και προς τα αυτιά. Ο αυχενογενής πονοκέφαλος είναι μονόπλευρος και η έντασή του επηρεάζεται από κινήσεις και παρατεταμένες θέσεις του αυχένος. Μπορεί να συνοδεύεται από συμπτώματα στον αυχένα και στο σύστοιχο άνω άκρο
. Από κλινική έρευνα, η οποία διενεργήθηκε σε μεγάλο πληθυσμό, διαπιστώθηκε ότι ο αυχενογενής πονοκέφαλος αποτελεί το 16% των πονοκεφάλων, είναι πιο συχνός στις γυναίκες και προκαλεί κατά μέσο όρο 18 επεισόδια το μήνα.
Η νευροανατομική βάση του , σύμφωνα με το N. Bogduk, είναι η σύγκλιση κεντρομόλων νευρικών ινών από το τρίδυμο νεύρο και τα τρία πρώτα αυχενικά νεύρα στον τρίδυμο-αυχενικό πυρήνα μέσα στο εγκεφαλικό στέλεχος και στον ανώτερο νωτιαίο μυελό. Δηλαδή τα νεύρα, που είναι υπεύθυνα για να ενημερώνουν τον εγκέφαλο για το αίσθημα του πόνου από 2 διαφορετικές περιοχές (τον αυχένα και το κεφάλι), γίνονται ένα καθώς εισέρχονται στον εγκέφαλο. Το αποτέλεσμα είναι: ερεθίσματα πόνου προερχόμενα από τα άνω επίπεδα του αυχένος να παρερμηνεύονται από τον εγκέφαλο ως προερχόμενα από το τρίδυμο νεύρο και να γίνονται αντιληπτά ως πονοκέφαλος. Οπότε κάθε δομή, που νευρώνεται από τα τρία πρώτα αυχενικά νεύρα, αποτελεί εν δυνάμει πηγή του αυχενογενούς πονοκεφάλου . Αυτές οι δομές είναι: οι άνω αυχενικοί μύες, οι άνω αυχενικές αρθρώσεις και οι σύνδεσμοί τους, ο Α2-Α3 μεσοσπονδύλιος δίσκος, η σκληρά μήνιγγα του νωτιαίου μυελού, ο οπίσθιος κρανιακός βόθρος και η σπονδυλική αρτηρία.
Αίτια
Ο αυχενογενής πονοκέφαλος τις περισσότερες φορές οφείλεται στο υπέρμετρο φορτίο στο οποίο εκτίθενται οι ανώτερες αρθρώσεις του αυχένα . Αυτό μπορεί να συμβεί από την μακροχρόνια λάθος στάση ( λάθος στάση στο διάβασμα ή στον υπολογιστή), την υπέρμετρη κίνηση του αυχένα ή την άρση μεγάλων φορτίων . Επίσης άλλη μια αιτία είναι oι τραυματισμοι σε τροχαίο ατύχημα.
Τα αίτια που οδηγούν στις δυσλειτουργίες αυτές είναι τα εξής:
– σφιγμένοι μύες στον αυχένα και το κεφάλι
– μυϊκή ανισορροπία
– λανθασμένη στάση
– μυϊκή αδυναμία
– λάθος στάση στον ύπνο (π.χ. μπρούμυτα)
– άγχος
– έλλειψη άσκησης
Συμπτώματα
Ο αυχενογενής πονοκέφαλος παρουσιάζεται σαν ένας σταθερός αμβλύς πόνος στην οπίσθια επιφάνεια του αυχένα και μερικές φορές πίσω από τα μάτια ή τους κροτάφους . Πιο σπάνια στην κορυφή του κεφαλιού , στο μέτωπο ή πίσω από το αυτί. Συνήθως ο πόνος υπάρχει στην μια πλευρά αλλά περιστασιακά και στις δυο πλευρές του κεφαλιού και του προσώπου.
Συχνό φαινόμενο είναι να υπάρχει πόνος στην περιοχή του αυχένα , δυσκινησία και δυσκολία στο να γυρίσουμε το κεφάλι μας αριστερά δεξιά (όλα αυτά συσχετιζόμενα με τον πονοκέφαλο).
Πονος μουδιάσματα , μπορεί να υπάρχουν πίσω στην πλάτη , τους βραχίονες και τα χέρια . Περιστασιακά οι ασθενείς με αυχενογενή πονοκέφαλο έχουν και άλλα συμπτώματα όπως : ναυτία ,ζαλάδα , εμβοές , μειωμένη συγκέντρωση ή και κατάθλιψη . Τα συμπτώματα αυξάνουν κατά την κίνηση του αυχένα και κατά την πολύωρη κακή στάση (π.χ. εργασία γραφείου ) . Υπάρχει ευαισθησία στην ψηλάφηση των μυών της βάσης της κεφαλής λόγω των μυών της περιοχής που βρίσκονται σε σπασμό
Διάγνωση
Η υποκειμενική (λήψη ιστορικού) και αντικειμενική (κλινική εξέταση) αξιολόγηση είναι αρκετές για να οδηγήσουν τον φυσικοθεραπευτή στην διάγνωση του αυχενογενή πονοκέφαλου. Μερικές φορές εξετάσεις όπως ακτινογραφίες, μαγνητική τομογραφία ή αξονική τομογραφία μπορούν να βοηθήσουν.
Tι μπορείτε να κάνετε:
•Σε αυτής της μορφής τους πονοκεφάλους η φυσικοθεραπεία έχει έναν πρωτεύοντα ρόλο καθώς μπορεί να βοηθήσει σημαντικά χρησιμοποιώντας αναλγητικά και μυοχαλαρωτικά φυσικά μέσα καθώς και ειδικό πρόγραμμα ασκήσεων που αποσκοπεί στην διάταση και ενδυνάμωση των μυών της αυχενικής και ανώτερης θωρακικής μοίρας.
• Παυσίπονα και τα μυοχαλαρωτικά φαρμακα μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση από την αυχεναλγία. Eπίσης, συχνά χορηγούνται αντιφλεγμονώδη φάρμακα και ηρεμιστικά.
• Aποφύγετε όσο μπορείτε το στρες, που επιδεινώνει την κατάσταση. Είναι σημαντικό να προσέχετε τον τρόπο που κάθεστε τον τρόπο που δουλεύετε στον υπολογιστή . Φροντίστε να κάθεστε έτσι ώστε η πλάτη και ο αυχένας να υποστηρίζονται από την καρέκλα. Ρωτήστε τον φυσικοθεραπευτή σας να σας δώσει εργονομικές συμβουλές και συστάσεις για τον σωστό τρόπο χρησιμοποίησης της αυχενικής μοίρας σε καθημερινές δραστηριότητες
Φορέστε κολάρο ΜΟΝΟ αν ο πόνος είναι έντονος καθώς η παρατεταμένη και συχνή χρήση του αντενδείκνυται .
